น้ำด่างคืออะไร
น้ำบริสุทธิ์ ที่อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส เป็นกลาง (pH เท่ากับ 7) ถ้าผ่านกระแสไฟฟ้าเข้าไปในน้ำ จะทำให้น้ำแยกออกเป็นน้ำกรดกับน้ำด่าง วิธีการนี้เรียกว่า electrolysis ซึ่งเป็นกระบวนการผลิตน้ำด่างในอุตสาหกรรม นอกจากนี้ น้ำแร่ธรรมชาติบางแหล่งอาจจะมีคุณสมบัติเป็นด่างอยู่แล้วเนื่องจากมีธาตุบางประการอยู่
น้ำด่างมีคุณสมบัติอย่างไร
น้ำด่างถูกนำมาใช้เพื่อสุขภาพ เนื่องจากเชื่อว่ามีคุณสมบัติเป็น anti-oxidant และช่วยปรับสมดุลกรด-ด่างของร่างกายได้ ในโรคมะเร็งมีคนนำน้ำด่างมาใช้ โดยหวังให้ช่วยปรับสมดุลให้ร่างกายเป็นด่าง เพื่อยับยั้งการเติบโตของมะเร็ง แต่ยังไม่มีหลักฐานยืนยันว่าได้ผลจริง (1)
สภาวะกรดด่างกับโรคมะเร็ง
นักวิจัยพบว่าบริเวณก้อนมะเร็งมักมีสภาพเป็นกรด เนื่องจากกระบวนการเผาผลาญพลังงานแบบไม่ใช้ออกซิเจน (Warburg effect) (2) สภาวะกรดนี้ สามารถเปลี่ยนการแสดงออกของยีนได้ และทำให้มะเร็งดุร้าย แพร่กระจายได้เก่งขึ้น (3) ดังนั้นจึงมีคนคิดค้นวิธีรักษาโรคมะเร็ง โดยการปรับสภาพแวดล้อมรอบ ๆ ก้อนมะเร็งให้กลายเป็นด่าง ในหนูทดลองที่เป็นมะเร็งมีการฉีดน้ำผสมสารละลายด่าง (sodium bicarbornate) เข้าไปในช่องท้องพบว่า อัตราการแพร่กระจายของมะเร็งลดลง (4)
น้ำด่างรักษามะเร็งได้จริงไหม
ในมนุษย์ มีระบบควบคุมความเป็นกรดด่างในเลือดที่มีประสิทธิภาพมาก ค่า pH ในเลือดเราจะอยู่ระหว่าง 7.35 – 7.45 เสมอ โดยอาศัยปอดและไตเป็นหลัก อาหารที่รับประทานเข้าไป รวมทั้งน้ำด่าง แทบจะไม่สามารถเปลี่ยนแปลงค่าความเป็นกรดด่างในเลือดมนุษย์ได้เลย
ดังนั้นการรับประทานน้ำด่าง โดยหวังให้เปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมรอบ ๆ ก้อนมะเร็งให้กลายเป็นด่าง จึงไม่ใช่วิธีที่ได้ผลในทางปฏิบัติ
ปัจจุบันมีการศึกษาวิธีการการปรับสภาพแวดล้อมรอบ ๆ ก้อนมะเร็ง (tumor microenvironment) ให้มีสภาพเป็นด่าง โดยใช้นาโนพาร์ทิเคิล ถ้าได้ผลจริงก็อาจจะเป็นวิธีการรักษามะเร็งแนวทางใหม่ในอนาคต (5)